Echo przezprzełykowe – szczegółowa diagnostyka chorób serca
Echo serca, czyli inaczej echokardiografia to badanie obrazowe, które pozwala na zobaczenie struktur wewnętrznych i wszystkich nieprawidłowości bez konieczności wykonywania cięć chirurgicznych. Badanie jest wykonywane przy wykorzystaniu fal ultradźwiękowych o wysokiej częstotliwości – 1-10mHz. Przy pomocy głowicy ultrasonograficznej jest możliwość ocenienia położenia, budowy i funkcjonowania komór serca, przedsionków, zastawek, czy dużych naczyń krwionośnych. Lekarz jest w stanie również wykryć uszkodzenia powstałe na skutek zawału, zapalenie wsierdzia, upośledzoną kurczliwość serca, nadmiar płynu w worku osierdziowym, zakrzepy, tętniaki oraz guzy nowotworowe.
Wyróżniamy kilka rodzajów badań echokardiograficznych. Jednym z nich jest echo przezprzełykowe. Najczęściej wykonuje się echo serca przezklatkowe, czyli takie, w trakcie którego głowica jest przesuwana po klatce piersiowej i brzuchu. W większości przypadków to badanie daje wystarczający obraz serca, jednak nie zawsze. U pacjentów z grubszą warstwą tkanki tłuszczowej, poważnymi schorzeniami płuc, jak również w przypadku uszkodzonych kości żeber, które zaburzają obraz odbijany przez głowicę sondy, wykonuje się dokładniejsze badanie, czyli echo serca przezprzełykowe. Taki rodzaj diagnostyki daje bardzo szczegółowy obraz, ponieważ przełyk znajduje się tuż przy sercu.
W jakich jeszcze przypadkach wykonujemy ten rodzaj echa serca? W czasie monitorowania pracy serca podczas zabiegów, w celu kontroli wszczepionej sztucznej zastawki serca, w celu wykluczenia lub potwierdzenia zapalenia wsierdzia, rozwarstwienia aorty i przecieków między jamami, a także w celu precyzyjnego wykonania cewnikowania serca.
Jak przebiega echo przezprzełykowe i jak przygotować się do badania?
Echo serca przezprzełykowe to badanie pół inwazyjne to znaczy, że nie przerywamy powłok skórnych, ale sonda jest wprowadzana do przełyku pacjenta. Badanie jest zawsze zlecane przez lekarza w określonych przypadkach, często uzupełniająco do badania echo serca przez klatkę piersiową. Na badanie należy zgłosić się na czczo około 5-6 godzin po ostatnim posiłku i napoju. Badanie jest wykonywane w pozycji leżącej na lewym boku. Gardło jest spryskiwane płynem znieczulającym, a do żyły obwodowej jest zakładany wenflon, na wypadek, gdyby trzeba było podać środek uspokajający w celu lepszej tolerancji sondy w przełyku oraz w przypadku dużego lęku pacjenta. W rzadkich przypadkach może pojawić się odruch wymiotny lub mdłości, ale u większości pacjentów zabieg przebiega bez problemów.
Samo badanie trwa 20 min, jednak należy zarezerwować sobie większą ilość czasu, ponieważ po zabiegu pacjenci zawsze zostają około godziny pod obserwacją, zwłaszcza po przyjęciu środków uspokajających. Przez dwie godziny nie należy jeść ani pić po badaniu, aż do ustąpienia działania środka znieczulającego. Normalnym zjawiskiem jest również wystąpienie delikatnego bólu gardła po ustąpieniu znieczulenia. Na badanie zgłaszamy się z całą aktualną dokumentacją medyczną i wynikiem badania przez klatkę piersiową. Należy również poinformować lekarza o wszelkich problemach z żołądkiem jak na przykład zgaga. Na badanie najlepiej przyjść z osobą towarzyszącą, która odwiezie nas do domu. Sonda wprowadzana do przełyku jest miękka i ma średnicę około 1 cm. Sonda umożliwia swobodne oddychanie i należy o tym pamiętać w trakcie zabiegu.
W jakim celu wykonujemy echo serca przezprzełykowe?
Echo przezprzełykowe to badanie diagnostyczne. Wykonujemy je u osób z wrodzonymi wadami serca, a także u osób z chorobami aorty, kiedy mamy podejrzenie wystąpienia skrzepliny w sercu, u pacjentów przed kardiowersją, u osób po udarze mózgu o nieznanym podłożu, a także dla oceny pracy zastawek, które zostały wszczepione. Badanie jest bardzo szczegółowe i pozwala bez błędów ocenić stan serca. Ważne jest, aby po badaniu poinformować lekarza o wszelkich niepokojących objawach jak ostry ból w klatce piersiowej. Zazwyczaj badanie przebiega bez skutków ubocznych.